Thư từ, bài viết gửi về địa chỉ Email: Vandanviet@gmail.com - Vudinhninhqn@gmail.com
RSS
Home Home » Tiểu thuyết - Truyện dài » Những mảnh vỡ ký ức – Tiểu thuyết Võ Anh Cương 8 (Thành phố Đà Lạt)

Những mảnh vỡ ký ức – Tiểu thuyết Võ Anh Cương 8 (Thành phố Đà Lạt)

Thứ Năm, 18 tháng 2, 2016
Bà Nhài vợ ông Tư Bổn tên đầy đủ là Nguyễn Thị Nhài. Năm một ngàn chín trăm ba mươi tám cô Nhài theo người chú làm thầy ký của Nhà dây thép (bưu điện) lên Đà Lạt ở. Cô vốn người Hà Nội, lại ở ngay phố Hàng Đào nên cô thừa hưởng được tất cả nét thanh lịch của người Hà Nội. Vào Đà Lạt cô Nhài gặp ông Tư Bổn và hai người nên duyên vợ chồng. Ông chú cô Nhài giúp cho vợ chồng cháu mua một miếng đất ở Saint Jean cất nhà và hai đứa con cô ra đời ...   
 
Thông tin liên hệ: (VanDanViet)    
Tác giả Võ Anh Cương    
Họ tên thật Nguyễn Hữu Cương    
Bút danh khác Văn H. Cương    
Địa chỉ: Nhà thuốc tây Đa Thành, 33 Nguyễn Siêu Phường 7, thành phố Đà Lạt.   
Điện thoại: 0982.582.298    
Email: voanhcuongdalat@gmail.com - voanhcuongdalat@yahoo.com    
_____    
  
                         Võ Anh Cương   
  
NHỮNG MẢNH VỠ KÝ ỨC   
Tiểu thuyết Võ Anh Cương   

CHƯƠNG VIII     
    Bà Nhài vợ ông Tư Bổn tên đầy đủ là Nguyễn Thị Nhài. Năm một ngàn chín trăm ba mươi tám cô Nhài theo người chú làm thầy ký của Nhà dây thép (bưu điện) lên Đà Lạt ở. Cô vốn người Hà Nội, lại ở ngay phố Hàng Đào nên cô thừa hưởng được tất cả nét thanh lịch của người Hà Nội. Vào Đà Lạt cô Nhài gặp ông Tư Bổn và hai người nên duyên vợ chồng. Ông chú cô Nhài giúp cho vợ chồng cháu mua một miếng đất ở Saint Jean cất nhà và hai đứa con cô ra đời trong căn nhà ván thông mái lợp tôn. Bà ở nhà chăm sóc gia đình, ông Tư Bổn hàng ngày đi làm bếp ở khách sạn Palace nuôi vợ con. Nói chung cuộc sống của gia đình bà khá ổn, tuy không dư dã gì cho lắm nhưng với đồng lương của ông Tư mang về và với tài khéo léo trong tề gia nội trợ của bà Nhài, vợ chồng bà là những thị dân có cuộc sống mà nhiều người mơ ước. Khi Trương Thái về Saint Jean ở, một tay bà Nhài sắp xếp mọi chuyện. Trương Thái sang lại miếng đất cạnh nhà vợ chồng bà, bà gợi ý Thái cất một cái nhà bằng gỗ để có chỗ “chui ra chui vô” với người ta. Mấy năm trước bà Nhài có mua được một cái nhà cũ của một người quen ở ấp Hà Đông, bà kêu thợ mộc giở ra chở về cất ở sau nhà. Bà dự tính sau này hai đứa con bà lớn hơn một chút, bà sẽ nới rộng nhà ra cho hai đứa nhỏ có được căn phòng làm nơi học hành. Nay thấy Trương Thái chưa có nhà ở, Thái lại là ân nhân của chồng bà, ông Tư Bổn lại nhận Thái làm em nên bà Nhài đề nghị với Thái cứ lấy cái xác nhà cũ ấy ra mà dựng lại để ở, thấy Thái hơi ngần ngừ bà nói: 
    - Chị có cho không cậu đâu, từ từ rồi cậu trả lại tiền cho chị cũng được mà! 
    Mấy ngày sau, ngôi nhà ván nhỏ được dựng lên. Bà Nhài qua nhà giúp Thái sắp xếp vật dụng trong nhà, xong xuôi bà Nhài nói: 
    - Hay là hàng ngày cậu qua nhà vợ chồng chị cùng ăn với anh chị và các cháu, một mình cậu mà nấu nướng làm gì cho thêm cách rách? 
    Thái cười: 
    - Em muốn lắm nhưng ngại chị vất vả thôi! 
    Từ đó Thái qua nhà bà Nhài ăn uống hàng ngày. Vì là bếp phụ, nên Thái đi làm cùng bếp chính là ông Tư Bổn nên tiện vô cùng. Cuộc sống của họ trôi qua lặng lẽ trong một khách sạn sang trọng với vẻ trầm tư của một cung điện soi bóng dưới hồ. Hôm đó khi Trương Thái quay về nhà, anh qua ngay nhà anh chị Tư. Gặp Thái ông Tư nói liền: 
    - Cậu đi đâu từ sáng tới giờ mới về, anh muốn gặp cậu để bàn công chuyện chứ anh thấy tình hình này là không ổn? 
    Thái hỏi: 
    - Anh thấy sao, không ổn chỗ nào hả anh?  
    - Bây giờ đàng mình đã cướp được chính quyền rồi, nhưng lực lượng đàng mình còn non trẻ, anh chắc thế nào tụi Pháp cũng dựa vào tụi Nhật sẽ quay lại đòi cai trị nước mình như ngày trước. Nhưng thôi, anh tin ủy ban sẽ có cách, cái anh muốn bàn với cậu là công việc làm ăn kìa. Tình hình này chắc là ở khách sạn Palace cũng bị ảnh hưởng, khách không tới ở nữa thì anh em mình sẽ không có việc làm, cái anh lo là chỗ đó! 
    Trương Thái nói: 
    - Em cũng có mối lo như anh vậy, phần em, em cũng bàn với ba em rồi, hai cha con sẽ kiếm một chỗ, em hành nghề thuốc Nam, bán chạp phô nếu tiện nấu vài món ăn bình dân bán cho người mình chắc cũng sống được? 
    Ông Tư Bổn ngạc nhiên: 
    - Cậu nói bàn với ba, hồi giờ anh không nghe cậu nói về ba của cậu là sao? 
    Trương Thái cười tươi, anh kể lại câu chuyện sáng nay cho ông Tư Bổn rõ, ông Tư Bổn mừng lắm: 
    - Chúc mừng cậu đã có cha, chuyện này đáng ra cậu phải làm từ lâu rồi mới phải chớ? 
    Trương Thái trả lời: 
    - Thì lâu nay trong lòng em cũng coi bác Ba như người cha của mình, tuy không nói ra nhưng em biết bác Ba cũng coi em như con trai mà. Nay chuyện cha con mới trở thành chính thức, bây giờ em là người hạnh phúc, em đã có một gia đình, có anh chị, có cháu, lại có cha nữa, anh thấy đúng vậy không? 
    Nãy giờ bà Nhài nghe hai anh em  bàn tán, bà lắng tai nghe. Khi nghe Thái dự tính mở một cửa tiệm chạp phô kiêm nhà thuốc Nam và nếu được bán luôn cả mấy món ăn bình dân để làm kế sinh nhai, bà Nhài nhớ đến món phở ngoài Hà Nội mà có một thời bà đã làm người giúp việc. Sau hai năm bán phở, bà Nhài đã nắm rõ bí quyết nấu nước dùng, cách chế biến các món phở tái, tái nạm, gầu gân… Bà Nhài nghe Thái nói vậy, bà góp lời: 
    - Hai anh em bàn công chuyện làm ăn có cho tôi góp một lời được không? 
    Ông Tư Bổn hỏi: 
    - Mình muốn góp ý à? 
    - Đúng vậy, em thấy cậu Thái nói cũng phải. Bác Ba giờ lớn tuổi không làm vườn được thì nghỉ ngơi là vừa. Người ta nói trẻ cậy cha, già cậy con thì cậu Thái săn sóc bác Ba là phải đạo rồi. Chị thấy cậu tính cũng phải, giờ cậu ra mở tiệm bán chạp phô kiêm luôn bốc thuốc Nam chữa bệnh cho dân chúng thì cũng hợp. Nhưng chị nghe cậu tính kiêm luôn chuyện nấu mấy món bình dân bày ra bán là không được ổn. Cậu coi, ba cái nghề trong con người cậu, giả sử cùng một lúc có ba người khách vô tiệm của cậu với ba yêu cầu khác nhau thì cậu xử lý ra sao? 
    Nghe chị Nhài phân tích, Trương Thái ngớ người ra. Ừ, tính sao nếu có tới ba người như vậy? Rồi nếu sáu người vào quán với giả sử năm yêu cầu thì không biết mình phải xoay sở ra sao? Thấy Trương Thái im lặng, bà Nhài hỏi dồn: 
    - Sao, cậu tính sao? 
    Thái cười trừ: 
    - Em cũng chẳng biết tính sao nữa, hay là thôi không bán hàng ăn nữa, em tiếc cái nghề theo anh Tư mấy năm nay quá! 
    Bà Nhài cười: 
    - Nếu cậu tiếc tay nghề của mình thì nên ra nhà hàng Chic Shanggai ở Khu Marché (Khu Hòa Bình) mà xin việc. Với tay nghề nấu ăn của cậu, chị chắc thầy quản lý restaurant sẽ nhận cậu tắp lự khi biết cậu đã từng là bếp Âu ở hôtel Palace! 
    Trương Thái nói: 
    - Vậy thì thôi chớ còn đổi đời gì hả chị? 
    Bà Nhài nghiêm nét mặt: 
    - Là chị nói đùa cậu thôi chứ chị ủng hộ suy nghĩ của cậu mà. Cậu cứ tìm địa điểm đi, phải nơi nào thuận lợi, hơi rộng một tí để có thể mở được hai cái tiệm. Một cái cậu bán chạp phô kiêm Nhà thuốc Nam gia truyền, nếu cậu bận chữa bệnh, bác Ba Phong có thể giúp cậu bán hàng được mà, cho bác Ba nhúc nhắc tay chân để ông cụ khỏi buồn cũng là điều hay đó cậu ạ. Còn cái tiệm bên cạnh, cậu cứ giao cho chị, chị sẽ mở một tiệm phở, có gì chị sẽ nhờ tay nghề của anh em cậu chỉ giáo có được không? 
    Quay qua ông Tư Bổn, bà Nhài nói: 
    - Mình à, khi nghe cậu Thái nói dự định mở tiệm ăn, em sực nhớ đến thời gian em phụ việc cho bà cô ở quán phở Thìn ngoài Hà Nội, những hai năm cơ đấy. Em đã nắm chắc bí quyết của từng công việc, nay hai con mình cũng đã lớn, mình cho em phụ một tay cùng mình kiếm tiền nuôi nấng hai con chứ? 
    Ông Tư Bổn la lên: 
    - Cái này mới đây, cái này mới đây, lâu nay ở với nhau đã hai mặt con, anh mới biết mình có tay nghề nấu phở. Vậy mà lâu nay nấu phở cho cả nhà ăn anh đã múa rìu qua mất thợ mất rồi! 
    Bà Nhài nhìn chồng cười âu yếm: 
    - Em nói khi không phải, anh nấu phở ngon lắm nhưng hương vị không giống phở Bắc, em biết mình nấu ăn theo cách miền Trung hơi ngả về Nam bộ, mình dùng đường có hơi nhiều có phải không mình? Còn người Bắc chúng em thì cũng dùng đường nhưng liều lượng không nhiều như trong Nam, vị món ăn miền Bắc vì vậy có phong cách riêng khác hẳn hương vị món ăn trong này! 
    Trương Thái không ngờ suy tính của mình được anh chị Tư ủng hộ. Bây giờ nếu có cả chị Tư bán phở cạnh tiệm chạp phô anh sẽ mở thì thuận lợi vô cùng. Anh nghĩ thầm trong đầu “đầu xuôi thì đuôi lọt”, với ý nghĩ đó, Trương Thái thuận tay bấm một quẻ Mai Hoa, anh mỉm cười nét mặt anh tươi vô cùng, chắc là một quẻ tốt? 
    Đà Lạt năm một ngàn chín trăm năm mươi mốt. 
    Đà Lạt sau ngày toàn quốc kháng chiến trở nên hoang vắng, dân cư nghe theo lời hiệu triệu của Mặt trận Việt Minh một số trở về quê quán làm ăn, một số xuống Cầu Đất, Dran làm nông. Một số bà con xuống Phan Rang hay ra Phan Thiết sinh sống. Đà Lạt trở nên vắng vẻ, người dân ở lại bám trụ còn khoảng năm, sáu ngàn người. Dân số thị xã bị tụt giảm một cách bất ngờ, tuy có buồn nhưng không vì thế mà Đà Lạt mất đi sinh khí. Khi quân Pháp tái chiếm lại Đà Lạt, thực hiện chủ trương của Mặt trận Việt Minh, dân chúng đã hồi cư về lại Đà Lạt làm ăn và làm chỗ dựa cho công cuộc kháng chiến chống Pháp: lấy hậu phương của địch làm tiền phương của ta. Mới đó mà đã mấy năm rồi, Trương Thái vừa chạy bộ vừa nghĩ như vậy. Sáng sáng Trương Thái có thói quen chạy bộ từ đường Missions (từ năm 1953 đổi thành đường Nhà Chung) bên cạnh nhà thờ lớn ra đường Yersin (từ năm 1975 đổi thành đường Trần Phú) rẽ lên đường Champoudry (sau này đổi thành đường Lê Hồng Phong) rồi qua đường Roses (Hoa Hồng – nay là đường Huỳnh Thúc Kháng) rồi vòng ngược lại ra về. Cái cách chạy bộ thực ra không bằng đi một bài quyền Ngọc Trản thần công mà Trương Thái học được từ người anh Trương Đại Quá, nhưng anh muốn mọi người nhìn mình bằng một cặp mắt khác ngày trước. Một số người Pháp cũng thích môn chạy bộ, Trương Thái cũng chạy bộ như vậy để mọi người đánh giá rằng ông chủ Nhà thuốc Nam gia truyền là một người thức thời. Căn nhà Trương Thái tìm thuê năm 1946 ở đường Missions sau chừng mấy tháng anh đã mua đứt từ người chủ cũ. Sau ngày nổ ra toàn quốc kháng chiến, ông chủ nhà muốn dọn xuống Dran làm nông để sinh sống nên bán lại cho Trương Thái. Trương Thái dùng số tiền mà ông Ba Phong sang lại miếng vườn ở ấp Cao Bá Quát để mua cái nhà này và còn dư được một ít. Những ngày đầu bán hàng chạp phô kiêm luôn xem mạch bốc thuốc của Nhà thuốc Nam gia truyền, Thái gặp không ít khó khăn. Đà Lạt những ngày đó vắng người quá, thỉnh thoảng mới có người ghé vào tiệm chạp phô của cha con Trương Thái hỏi mua vài thứ lặt vặt như vài hộp diêm sinh, lít dầu tây hay vài con cá nục khô. Cạnh Nhà thuốc Nam gia truyền của Thái, bà Nhài cũng mở một quán phở bán trong nhà nhưng cũng cùng chung số phận. Thỉnh thoảng mới có người vào gọi một tô phở, có ngày chỉ lác đác vài người vào ăn, đa phần là khách quen. Không vì thế mà quán phở trong nhà của bà Nhài kém chất lượng, bà Nhài có bí quyết nhà nghề nên hương vị phở của bà vẫn hấp dẫn thực khách. Bà Nhài tự tay tráng bánh phở, thái phở và nấu phở lấy theo cách thức y như tiệm phở Thìn ở ngoài Hà Nội. Bà Nhài sáng sớm đi mua xương bò ở Abatoir (lò sát sinh) về ninh nhừ cả mười tiếng đồng hồ để làm nước dùng cho ngày hôm sau, vì thế chất ngọt từ xương bò ứa ra hòa quyện với vị gừng, hành, hoa hồi nướng chín và các loại gia vị khác thành một thứ nước dùng ngon ngọt, mùi hương phở ngay từ đầu đường Missions đã nghe thấy.  
    Dần dần người tụ hội về Đà Lạt tăng lên, công cuộc làm ăn sinh sống của chị em Trương Thái cũng phát triển theo đà tăng dân số. 
    Ông Tư Bổn vẫn đi làm bếp ở khách sạn Palace. Trái với dự đoán của hai anh em,  khách sạn Palace vẫn có khách, vì vậy ông Tư Bổn không phải thất nghiệp ngày nào. Ông Tư với tay nghề cao, có kinh nghiệm nên một số quan Tây, các thầy thông, thầy ký, các vị công chức trong hội đồng thị xã biết tiếng. Mỗi khi vào ăn ở khách sạn Palace những người này thường yêu cầu được chính tay ông Tư nấu. Giờ thì ông Tư Bổn không còn phải làm theo ca, ông đã trở thành chef, coi sóc cả một gian bếp rộng rãi với cả chục người làm việc. Khi nghe ông Tư giới thiệu bà Nhài có một tiệm phở bán trong nhà ở đường Missions, các thực khách sang trọng muốn tới thưởng thức thứ phở nguyên gốc Hà Nội, theo lời giới thiệu của bếp Tư Bổn., nhưng đa số đều ngại vì đến quán ăn ở nhà bà Nhài sẽ phải chung đụng với đám bình dân, như thế thì mất đi cái thể diện của họ biết bao! 
    Biết ý những người này, ông Tư Bổn về bàn với Trương Thái: 
    - Anh định nhờ cậu làm một phòng riêng, décorer (trang hoàng) cho thiệt đẹp để chị cậu bán phở cho đám quan lại, công chức, các thầy thông, thầy ký cậu coi có được không? 
    Mắt Trương Thái sáng lên khi nghe ông Tư Bổn bàn với anh như vậy. Anh gật đầu nói: 
    - Chuyện đó anh để em lo, em có quen với một anh bạn làm nghề thợ mộc, ngay ngày mai em sẽ mời anh ấy đến nhà để sửa căn phòng bên hông nhà theo ý anh. 
    Ông Tư Bổn cười: 
    - Như vậy là anh yên lòng rồi, cậu tính coi tuần sau có xong không để anh còn biết đường mời các vị ấy tới nhà mình thưởng thức món phở Hà Nội chị cậu nấu? 
    - Em thấy được anh ạ, anh cứ mời đi, ngày chúa nhật thì thật là tuyệt. 
    Căn phòng bên hông nhà nơi bà Nhài làm tiệm phở rộng cỡ hai mươi mấy mét vuông, Trương Thái và anh bạn thợ mộc mất ba ngày thì căn phòng hoàn tất. Khi trang trí căn phòng, Trương Thái về nhà ông Tư Bổn cắt một chục hoa hồng, thuần một màu vàng, anh đem về quán phở cắm vào một bình gốm đặt nơi góc phòng, căn phòng trở nên sang trọng. Ông Tư Bổn ưng ý lắm, ông gật gù: 
    - Được, được, cậu décorer khéo lắm, chà cậu cũng có hoa tay dữ nghen! 
    Trương Thái xoa tay chỉ cười không trả lời, ông Tư Bổn nói tiếp: 
    - Đây là căn phòng phục vụ khách VIP, để anh mời ông Phó police (cảnh sát) trưởng Đà Lạt đến ăn mở hàng cho chị cậu ở phòng này. 
    Ông Tư Bổn không bắt gặp một nét cười nơi đuôi mắt Trương Thái, ông xuống dặn vợ chuẩn bị thật kỹ cho buổi khai trương chúa nhật tới làm sao cho thật hoàn hảo. Trương Thái về lại quán chạp phô, ông Ba Phong thấy Thái hỏi: 
    - Nãy giờ con đi đâu, có người tìm con mua thuốc, ba hẹn khoảng ba giờ mời họ quay lại. 
    Trương Thái hỏi: 
    - Họ có hỏi mua thuốc gì không hả ba? 
    - Dường như là thuốc Dưỡng Thần đan, chà cái thứ thuốc này ba chưa nghe nói bao giờ? 
    Trương Thái nói qua chuyện khác: 
    - Ba à, con nhớ hồi trước con nghe ba nói ba biết nấu rượu, bây giờ con nhờ ba chỉ cho con cách nấu rượu thiệt ngon được không ba? 
    - Rượu ta à, mà con không uống rượu thì nấu làm gì? 
    Trương Thái kể cho ông Ba Phong nghe chuyện bên nhà anh chị Tư Bổn làm thêm phòng để phục vụ các quan lại, thầy thông, thầy ký đến ăn phở, anh nói tiếp: 
    - Món phở là món quốc hồn quốc túy của người Việt ta, con tính giúp cho chị Tư bán thêm rượu để các quan ăn phở có cái nhâm nhi. Phở là món ăn của người mình nên con tính cho uống rượu ta mới hợp, chứ dùng rượu Tàu hay rượu Tây thì giống như ăn thịt cầy mà uống bière vậy! 
    Ông Ba cười sảng khoái: 
    - Con nói đúng đó, ăn phở nhắm thêm ly rượu thì đúng là âm dương hòa hợp càng làm tăng lên sự bổ béo của phở nữa đó con à. Còn cái chuyện nấu rượu, ba sẽ trực tiếp chỉ cho con nhưng trước hết là phải làm men, men của ba làm theo cách thức riêng được truyền từ đời ông cố con lận đó. Còn nguồn nước, nước là một thứ quan trọng, con phải vào sâu trong rừng múc cho được thứ nước thật trong thì rượu mới trong và sủi tăm! 
    Trương Thái mừng lắm, những toan tính của anh đến nay dường như đều thuận lợi, tiệm chạp phô bán hàng ngày càng đắt, còn Nhà thuốc Nam gia truyền được dân quanh vùng tìm đến thăm mạch bốc thuốc mỗi khi có bệnh. Có tiếng gõ cửa, Trương Thái bước ra hỏi: 
    - Chào cậu, cậu mua gì ạ? 
    - Chào thầy, tôi không mua hàng tạp hóa, tôi muốn mua thuốc! 
    Trương Thái nhìn kỹ, đó là một người thanh niên chừng hăm lăm hăm sáu tuổi, dáng gầy gò, tóc húi cua, gương mặt hơi xanh nhưng đôi mắt rất sáng. Anh nói: 
    - Cậu mua thuốc gì? 
    Người thanh niên trả lời: 
    - “Thầy ơi bán cho tôi thuốc Dưỡng Thần đan”? 
    Trương Thái đáp: 
    - “Hai mươi lăm đồng một thang”, cậu mua mấy thang? 
    - “Tôi chỉ có hai mươi ba đồng thôi”, thầy có bán không? 
    Trương Thái hạ giọng: 
    - Mời cậu đi theo tôi vào trong. 
    Anh gọi to: 
    - Ba ơi ba coi tiệm cho con, con có khách thăm mạch bốc thuốc. 
    Ông Ba Phong lọ mọ từ trong nhà đi ra, chợt thấy người thanh niên ông hỏi: 
    - À, đúng là người hỏi mua thuốc hồi sáng, chà tôi dặn cậu ba giờ đến, sao tới giờ này cậu mới đến hả? 
    Người thanh niên trả lời: 
    - Chào bác, cháu có việc ở Cité Decoux  (nay là Khu C) nên đến trễ một chút! 
    Trương Thái kéo tay người thanh niên dẫn thẳng vào bên trong phòng thuốc, với tay khép cánh cửa phòng thuốc lại, anh hỏi: 
    - Cậu truyền đạt mệnh lệnh đi? 
    Người thanh niên nói: 
    - Có hai việc: anh cung cấp sơ đồ đường Roses càng chi tiết càng tốt, chú ý đến nhà số 17, càng biết nhiều chuyện về những người ở nhà này càng tốt. Tuần sau tôi quay lại lấy sơ đồ. 
    Trương Thái trả lời: 
    - Chuyện này tôi sẽ cố, cũng may sáng sáng tôi đều chạy bộ thể dục ngang qua đường này nên địa hình tôi đều nắm được, còn chuyện thứ hai là gì? 
    - Anh ráng tìm cho chúng tôi một bản đồ địa hình vùng Đà Lạt, nếu được cả tỉnh Lâm Viên thì càng tốt. 
    Trương Thái mở hộc tủ thuốc, anh gói một gói táo tầu đưa cho người thanh niên: 
    - Anh mang thang thuốc này về sắc uống, nhớ nước thứ nhất nấu ba chén nước sắc còn một chén, nước thứ hai nấu hai chén nước còn lại tám phân, hòa chung lại chia ra uống làm hai lần sau khi ăn cơm, nghe chưa? 
    Rue de Roses, đường Hoa Hồng là tên gọi một con đường chạy ngang qua triền một quả đồi. Hai bên con đường những biệt thự của người Pháp nằm lặng lẽ trong từng khu vườn riêng biệt. Người Pháp thích ở trên đồi cao nên từ khi lập nên thành phố người Pháp đã xây dựng được hàng ngàn ngôi biệt thự để phục vụ cho giới công chức thuộc địa nghỉ dưỡng. Những ngôi biệt thự mang một phong cách của nhiều vùng miền bên đất Pháp, điều đặc biệt là không có sự lập lại trong kiến trúc xây dựng ở những tòa biệt thự này, nên Đà Lạt được đám quan lại Pháp Việt gọi là “tiểu Paris”. Các biệt thự Pháp ở Đà Lạt dường như là một phần hồn của một thành phố trẻ, lẫn trong sương sớm hay ráng chiều, những ngôi biệt thự hòa nhập vào không gian thơ mộng của miền cao nguyên xứ lạnh. 
    Trương Thái chạy marathon ngang qua đường Roses, vừa chạy anh vừa nghĩ đến những chuyện trong mấy năm qua. Nhà số 17 là một biệt thự nằm bên trái, phía trên talus dương của con đường. Đó là một ngôi biệt thự khá rộng, có gara xe, có nhà dưới dành cho bồi bếp và nhà trên dành cho chủ nhà. Tên Haaz Victor là Phó Thanh tra các cơ quan an ninh đang ở nhà này. Mẹ con bà Bảy Sự làm bồi bếp cho tên Haaz được mấy năm. Năm ngoái Trương Thái tình cờ quen bà Bảy khi bà Bảy ra tiệm chạp phô của anh mua một ít thuốc bắc về tiềm bồ câu cho cô con gái của bà tẩm bổ, cô vừa qua một trận thương hàn, dù đã chữa khỏi ở nhà thương thí nhưng cô ốm lắm. Bà Bảy than với Trương Thái: 
    - Cháu nó ốm như một con mèo ướt, trông đến tội nghiệp, tôi mua mấy con bồ câu ra ràng về tiềm thuốc bắc cho cháu ăn, thầy bán cho tôi ít thuốc!   
    Thái hỏi: 
    - Cháu hỏi khi không phải, dì ở đâu? 
    - Tôi làm bếp, còn con gái tôi làm bồi cho quan lớn thanh tra Haaz, tôi ở nhà  17 rue de Roses gần đây cậu ạ! 
    Thỉnh thoảng Trương Thái gặp bà Bảy đi chợ ở khu Marché, bà Bảy thấy Thái đều chào niềm nở. Hôm ấy Trương Thái đang đạp xe qua gần nhà hàng Chic Shanggai, bà Bảy gọi to: 
    - Cậu Thái, cậu Thái! 
    Thái ngừng xe, anh chào bà Bảy: 
    - Chào dì, dì đi đâu vậy? 
    - Chào cậu, tôi đi mua ít đồ cho ông chủ, gặp cậu tôi mừng quá, tôi định tới tiệm chạp phô tìm cậu để nói lời cám ơn nhưng bận rộn công việc chưa đi được. Nhân tiện gặp cậu đây tôi cám ơn cậu rất nhiều! 
    Trương Thái ngạc nhiên hỏi:
    - Cháu có làm gì đâu mà dì cám ơn? 
    Bà Bảy trả lời: 
    - Tôi cám ơn cậu vì hai lẽ: trước hết là thuốc cậu bán cho tôi tốt lắm, cậu lại chỉ cách tiềm bồ câu của cậu nên con bé nhà tôi giờ đã thắm da đỏ thịt. Thứ hai là cậu nhắc tôi giữ kín chuyện thịt bồ câu với ông chủ, tôi đâu biết là người Âu không ăn thịt bồ câu, cậu ơi? 
    Trương Thái sực nhớ đến bữa nói chuyện với bà Bảy, chuyện chim bồ câu tiềm với thuốc bắc là một món nhanh lại sức cho những người bệnh nặng Trương Thái biết từ lâu. Những năm làm bếp với ông Tư Bổn, anh được người anh nuôi bày cho nhiều chuyện. Câu chuyện người Âu không bao giờ ăn thịt bồ câu, bởi bồ câu tượng trưng cho hòa bình anh Tư cũng dạy cho Thái và dặn Thái rằng đừng bao giờ đụng tới thứ chim này cho dù người Pháp ở Đà Lạt nuôi rất nhiều. Trương Thái nghe bà Bảy dự định tiềm bồ câu với thuốc bắc cho cô con gái ăn mau lại sức, anh mới nhắc nhở bà nên làm kin kín một chút, đừng để cho ông chủ biết thì sẽ rắc rối to. Trương Thái hỏi: 
    - Ông quan lớn Haaz có biết chuyện dì tiềm bồ câu cho cô nhà ăn không? 
    - Chắc là ông ấy không biết, nhưng khi thấy một ít lông bồ câu tôi chưa kịp dọn, ông ấy có hỏi tôi, tôi nói trớ qua là chắc con mèo bắt bồ câu. Quan lớn chửi mẹc xà lù một hồi rồi nói bọn Annammit chúng mày hay ăn vụng bồ câu, tao mà bắt được thì rờ hồn! May quá cậu nhắc tôi chớ không thì…. 
    Chạy bộ gần tới nhà số 17, Trương Thái thấy một chiếc xe hơi Peuguot 203 từ trong nhà chạy ra, trong xe là một tên Pháp mặc đồ dân sự cầm lái, chắc đây là Phó thanh tra Haaz. Trương Thái cố ghi nhớ kỹ khuôn mặt âm trầm cau cáu của tên mật thám. Hắn cũng liếc qua Trương Thái một cái rồi lái xe chạy thẳng. Thấy chiếc Pờ rô đơ xăng troa chạy khuất sau một đường cua, Trương Thái quay lại nhà số 17, anh gọi to: 
    - Dì Bảy ơi, mở cửa cho cháu với! 
    Bà Bảy Sự nghe gọi từ trong nhà đi ra: 
    - Ai gọi đấy! 
    - Cháu là Thái đây. 
    - Chào cậu, cậu chạy thể dục à? 
    Trương Thái cười: 
    - Sáng nào cháu cũng chạy ngang đây, sáng nay trước khi chạy cháu quên uống nước, khát quá, cháu sực nhớ tới dì, dì cho cháu xin ly nước! 
    Bà Bảy Sự vui vẻ: 
    - Ối tưởng gì, cậu vào đây tôi lấy nước cho cậu uống. 
    Trương Thái theo bà Bảy vào nhà, anh cố ghi nhớ từng chi tiết của căn nhà tên mật thám Haaz. Anh nói: 
    - Cháu ít khi được vào nhà của các quan Tây, dì cho cháu xem qua chút được không? 
    Bà Bảy nhiệt tình: 
    - Tưởng gì, để tôi giới thiệu cho cậu từng phòng của cái biệt thự này, người ta thường nói “ăn cơm Tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật” cậu nghe bao giờ chưa? 
    Vừa đi theo bà Bảy, Trương Thái vừa hỏi: 
    - Nghĩa là sao hả dì? 
    - Thì ăn cơm Tàu nhiều món ngon, nhà Tây thì rộng rãi, phòng nào ra phòng nấy, lại sang trọng nữa, còn lấy vợ Nhật, phụ nữ Nhật rất chiều chồng và nghe lời chồng trong tất cả các công chuyện! 
    Trương Thái ra bộ vui vẻ: 
    - Vậy ư, chắc là cháu phải kiếm một cô vợ người Nhật mới được. 
    Không để bà Bảy trả lời, làm ra vẻ vô tình Trương Thái hỏi: 
    - Ông chủ đi làm rồi hả dì? 
    Bà Bảy nói: 
    - Sáng ông ấy tự lái xe đi, chiều tầm 5 giờ ông ấy lái về, chuyện làm việc của các quan Tây tôi không rành lắm, nhưng thỉnh thoảng ông ấy dẫn khách về, bảo tôi làm bíp tếch, nấu ragu bò… cho ông chủ đãi khách. 
    Bà Bảy còn nói nhiều chuyện nữa, dường như bà lấy công việc của bà làm quà cho Trương Thái, Trương Thái đắc ý cười mỉm một mình. 
    Chào bà Bảy Sự ra về, Trương Thái cố ghi nhớ các chi tiết, vừa chạy Trương Thái vừa huýt sáo một điệu nhạc Tây đang thịnh hành, không ngờ anh hoàn thành nhiệm vụ một cách nhanh chóng như vậy. 
    Về đến nhà, bà Nhài qua tiệm chạp phô gọi Thái: 
    - Cậu Thái có rảnh qua giúp chị một tay. 
    Tiệm phở trong nhà bà Nhài đang đông khách, một mình bà Nhài trở tay không kịp. Cũng may hai tiệm nằm cạnh nhau, Thái có thể chạy qua chạy lại giúp đỡ bà Nhài những lúc như thế này. Vừa hết khách, Trương Thái kêu bà Nhài lại và nói: 
    - Chị ngồi xuống đây, em có ý này muốn trình bày với chị? 
    Bà Nhài ngạc nhiên: 
    - Chuyện gì hả cậu? 
    Thái cười nói: 
    - Cũng không có gì quan trọng đâu chị. Lâu nay nhìn cách chị nấu phở, em thấy ngon lắm nhưng nghĩ kỹ thấy còn thiếu thiếu. 
    Bà Nhài lo lắng: 
    - Chị nấu thiếu cái gì hả cậu, chị nhớ làm đúng cách tiệm phở Thìn của bà cô chị mà? 
    Trương Thái nghiêm giọng: 
    - Phải, chị nấu đúng cách của món phở Hà Nội. Phở Hà Nội lấy cái vị ngọt của xương bò làm chủ, gia giảm thêm các hương vị khác để làm nước dùng. Nước dùng phải thật trong mới đạt yêu cầu. Còn phở tái, tái chín, chín nạm…là tùy thuộc vào người ăn. Chị chỉ nêm một ít hành hoa lên trên tô phở, thực khách vắt một lát chanh, vài lát ớt, chút tương ớt bắc là ăn ngay. Đúng phở Hà Nội gốc là như vậy, chị không nấu sai đâu, chị đừng lo! 
    Bà Nhà hỏi dồn: 
    - Vậy cậu bảo chị phải thêm thắt thứ gì hả cậu? 
    Trương Thái nói: 
    - Em có ý nghĩ như vầy, em muốn bàn với chị thêm thắt một ít đặc thù của Đà Lạt vào trong tô phở chị nấu! 
    Bà Nhài ngạc nhiên hết sức: 
    - Là sao, cậu nói rõ tí nữa được không? 
    - Em hỏi chị, người Đà Lạt trồng gì? 
    Cô Nhài chưa hết thắc mắc: 
    - Trồng lê ghum (rau), cái đó ai mà không biết hở cậu? 
    - Chị nói đúng, người Đà Lạt trồng lê ghum từ nhiều năm trước, em còn nhớ năm 1942 ở trường tiểu học Pháp – Việt (nay là trường tiểu học Đoàn Thị Điểm) có tổ chức một cuộc triển lãm rau hoa, ngay cả người Pháp cũng trầm trồ những thứ rau hoa trồng ở Đà Lạt còn tốt hơn bên Pháp, dù giống rau hoa từ bên ấy mang qua. Trong các thứ rau xà lách em thấy xà lách corol có màu trắng rất đẹp, ăn lại giòn và ngọt, hay là chị dọn thứ rau xà lách ấy mời thực khách ăn kèm với phở để hỏi ý kiến họ xem, em tính nếu được lấy cái đó làm cái hương vị riêng của món phở nhà này. Chị thấy có được không? 
    Mắt bà Nhài sáng lên, bà “a” lên một tiếng: 
    - Ý em hay lắm, để từ ngày mai chị thử xem khách ăn phở có ý kiến thế nào, cảm ơn cậu nhiều lắm. 
    Trương Thái nói tiếp: 
    - Chưa hết đâu chị ạ, em còn  một chuyện nữa nhân tiện bàn thêm với chị? 
    Chưa hết phấn khích, bà Nhài nói: 
    - Cậu nói đi, còn gì nữa hả cậu? 
    - Em đang học với ba em cách nấu rượu, chị thấy Đà Lạt mình buổi sáng thì lạnh lắm, ăn tô phở mà có thêm ly rượu thì còn gì bằng, ai có nhu cầu chị cứ bán để có thêm đồng ra đồng vô chị à! 
    Bà Nhài cười tươi khen: 
    - Sao hôm nay cậu lại chỉ cho chị hai ý kiến hay thế không biết, cám ơn cậu, chị cám ơn cậu nhiều lắm! 
    Hôm ông phó cảnh sát trưởng Đà Lạt Jumeau vào ăn phở, đó là một ngày chúa nhật. Buổi sáng mặt trời lên tới ngọn thông là lúc tan lễ sớm. Trước cổng Nhà thờ lớn, còn gọi là nhà thờ Chánh tòa, các con chiên ngoan đạo túa ra sau khi lễ xong. Đàn ông đi lễ nhà thờ ngày chúa nhật mặc complet thắt cravate đàng hoàng, còn phụ nữ, các bà các cô mặc áo dài, tay cầm dù, trên cổ các bà các cô có tấm khăn foulard phất phới trong gió sớm. Phó cảnh sát trưởng Đà Lạt là một người Pháp thực dân chính gốc, ông Jumeau ăn được cả mắm tôm và nói tiếng Việt rất sỏi. Hôm trước ông Tư Bổn gặp ông Jumeau ở hôtel Palace, ông Tư mời Jumeau tới nhà mình ăn phở, món phở gia truyền nguyên gốc Hà Nội do chính tay vợ ông, một người Hà Nội gốc tự tay nấu. Viên phó cảnh sát trưởng thích thú lắm, ông luôn miệng “très bien” (rất tốt) và hứa với ông Tư chúa nhật tuần này sẽ ghé nhà ông Tư ăn phở. 
    Tan lễ, ông Jumeau đi bộ đến đường Missions, vừa đi Jumeau vừa quan sát hai bên đường. Đó là thói quen của những viên cảnh sát, nhất là trong giai đoạn này, giữa những người bản xứ đang làm ăn buôn bán không biết ai là Việt Minh? Người bản xứ thường tỏ ra khúm núm trước mặt ông, nhưng Jumeau không biết bên trong họ nghĩ gì? Ông Tư Bổn đón Jumeau ở cửa tiệm, ông Tư cười thật tươi: 
    - Bonjour monsieur! 
    Jumeau chào lại: 
    - Chào buổi sáng ông Tư, hôm nay tôi ghé tiệm phở nhà ông để thưởng thức món phở Hà Nội gốc như lời ông giới thiệu. 
    Ông Tư Bổn đáp: 
    - Chúng tôi rất vinh dự đón ngài đến ăn phở nhà tôi, xin mời ngài vào. 
    Vừa vào trong căn phòng VIP, viên cảnh sát nói: 
    - Oh la la! Thật tuyệt vời, những đóa hoa hồng này mới đáng yêu làm sao, très bien, très bien. 
    Đó là bình hoa hồng màu vàng mà Trương Thái tự tay vào nhà ông Tư Bổn ở Saint Jean cắt và cắm vào một cái lộc bình và đặt ở một góc phòng, có lọ hoa hồng căn phòng phảng phất một nét Tây khiến viên cảnh sát trầm trồ. Ông Tư Bổn nghĩ thầm hóa ra trong con người của tên thực dân này cũng còn chút thiện lương, người mà yêu hoa tất nhiên đối xử với người có tấm lòng nhân ái. Có phải như vậy không, câu trả lời đến với ông Tư Bổn một thời gian ngắn sau đó. 
    Nhìn cách ăn phở của ông Jumeau, ai cũng nghĩ rằng ông ta là người Việt. Những người Pháp khi ăn thường dùng muỗng nỉa, khi buộc phải dùng tới đũa của người Việt, họ lóng ngóng vô cùng. Còn Jumeau thì không như vậy, ông ta ăn cứ y như dân bản xứ. Món phở là món ăn Việt ông Jumeau thích nhất. Bà Tư Bổn mang lên một đĩa rau xà lách corol, bà nói: 
    - Xin mời ngài! 
    Ông Jumeau ngạc nhiên nhìn đĩa rau: 
    - Cám ơn bà, món salad này để làm gì vậy? 
    Bà Nhài nhìn chồng cầu cứu, lâu nay bà ít tiếp xúc với người Pháp nên e ngại, không biết trả lời ra sao, dù ông người Pháp này cũng nói tiếng Việt một cách rành rẽ không kém người Việt là mấy. Ngược lại với vợ, ông Tư Bổn hàng ngày thường xuyên tiếp xúc với người Âu, nên ông quen với cách nói chuyện, tính tình của họ. Thấy vợ lúng túng, ông Tư Bổn đỡ lời: 
    - Thưa ngài phó cảnh sát trưởng, đây là sáng kiến của nhà tôi. Phở nguyên gốc Hà Nội khi ăn không kèm với bất cứ thứ rau nào, nhà tôi trộm nghĩ người Pháp mang các giống rau xứ ôn đới qua trồng tại Đà Lạt, ngờ đâu rau phát triển rất tốt, lại trồng được quanh năm nên nhà tôi mới thử dùng thứ xà lách cô rôn là một thứ rau cao cấp từ Pháp mang qua xứ này trồng để ăn kèm với phở Hà Nội nấu tại Đà Lạt, gọi là mang một chút hương vị của vùng đất Đà Lạt vào món ăn ngon nhất của người Việt. Mời ngài dùng thử và cho ý kiến? 
    Chỉ tay vào đĩa rau quế ông Tư Bổn tiếp: 
    - Còn đây là rau quế, loại rau này thuần túy của xứ chúng tôi, mùi vị nó rất thơm, tôi nghĩ nó sẽ làm cho tô phở thêm hương vị, đây là sáng kiến của tôi, mời ngài dùng thử? 
    Viên quan cảnh sát trố mắt nghe ông Tư Bổn nói. Nhìn tô phở tái nạm đang bốc khói trước mặt, Jumeau ngửi mùi thơm bốc ra từ món ăn đặc sắc này, ông ta nuốt nước bọt. Lâu nay ăn phở của người bản xứ, Jumeau chưa bao giờ ăn kèm với rau, nay nghe bếp Tư Bổn trình bày ý tưởng, Jumeau khá ngạc nhiên. Ông cảnh sát gắp một cọng rau quế đưa lên mũi ngửi và cho vào tô cùng với một lá xà lách cô rôn. Ông ăn hai thứ rau với đũa phở kèm theo một lát thịt bò tái. Sau khi nuốt xong, Jumeau múc một muỗng nước dùng, viên cảnh sát húp thứ nước soup với sự khoái trá không giấu diếm. Jumeau luôn miệng khen “ngon, ngon quá!”, lần này ông ta nói bằng tiếng Việt, dường như ông tán thưởng cho tài nấu phở và sáng kiến của bà chủ tiệm. 
    Jumeau không tiếc lời khen món phở do bà Nhài nấu, khi trả tiền viên cảnh sát pourboire (tiền boa) một cách hậu hĩ khiến bà Nhàn ngạc nhiên. Lâu nay bán phở cho người mình, bà Nhàn lấy bao nhiêu người ta trả bấy nhiêu. Nay ông quan Tây này khen thì chớ, lại cám ơn và con cho thêm tiền bà nữa! Trước khi ra về, Jumeau nói: 
    - Chào ông bà, hôm nay tôi được thưởng thức một bữa le petit dejeuner  (ăn sáng) trên cả tuyệt vời. Tôi xin mạn phép ông bà cho tôi đặt tên cho tiệm phở của nhà ta, đó là tiệm phở Hoa Hồng, ông bà đồng ý chứ? 
    Ngày mười một tháng năm năm một ngàn chín trăm năm mươi mốt, lúc năm giờ chiều, tên Phó thanh tra các cơ quan an ninh Haaz Victor của nhà cầm quyền Đà Lạt bị đội cảm từ quân Phan Như Thạch bắn chết tại nhà. Đội cảm từ đã dùng xe của tên này chạy ra chiến khu, đến con dốc khi vừa qua thác Cam Ly, chiếc xe chết máy. Lúc đó có hai xe nhà binh của lính Pháp đi tuần phát hiện, một cuộc tao ngộ chiến xảy ra, quân du kích đã thoát thân chạy vào chiến khu an toàn. Để trả thù, ngay trong đêm đó, thực dân Pháp đã mang hai mươi tù nhân chính trị ra xử bắn ở Cam Ly, trong đó có một người thoát chết một cách thần kỳ, đó là bà Nguyễn Thị Lan. 
    Trương Thái nghe tin đội cảm tử quân Phan Như Thạch ngay tối ngày mươi một tháng năm. Còn 19 chiến sĩ bị địch bắn một cách man rợ anh nghe tin vào sáng hôm sau. Đây chính là một quả bom nổ trong lòng thị xã Đà Lạt. Ngay ngày mười hai hàng ngàn người Đà Lạt xuống đường biểu tình phản đối. Các báo nước ngoài cũng nhận được điện tín và giật những cái tít khiến dư luận thế giới bất bình. Quốc hội nước Cộng Hòa Pháp họp và lên án gay gắt cuộc thảm sát này. 
    Ngày mười ba tháng năm, bác sĩ Đặng Đình Quế, thị trưởng thị xã Đà Lạt và viên Phó cảnh sát trưởng Đà Lạt Jumueau bị cách chức.  
(Hết chương 8)  
Võ Anh Cương  
Nguyễn Hữu Cương    
© Tác giả giữ bản quyền.   
. Cập nhật theo nguyên bản của tác giả gởi từ Đà Lạt ngày 18/02/2016    
Xin Vui Lòng Ghi Rõ nguồn VanDanViet Khi Trích Đăng Lại.    
_______________________________________________    
    
Chia sẻ bài viết
Bài liên quan

Comments[ 0 ]


Đăng nhận xét